Apatinske ulice: Ribarska – Čuvar istorije Apatina

Čitajući naše tekstove posvećene apatinskim ulicama, mogli ste primetiti da veliki broj ulica nosi ime nekog od mnogobrojnih narodnih heroja. Nije to samo slučaj u našem gradu, već u većini gradova u Srbiji ali i na celom prostoru nekadašnje SFR Jugoslavije. Jedna od ulica čiji naziv nije posvećen jednom narodnom heroju, jeste Ribarska ulica. Tako smo mislili dok nismo istražili istoriju ribarstva u Apatinu, a onda smo shvatili da je naziv ove ulice itekako posvećen herojima, ljudima koji su, baveći se ribarstvom, prehranjivali svoje porodice ali i održavali Apatin kao grad koji je godinama držao apsolutni primat u broju zaposlenih ribara i količini ulovljene ribe.

Jedno od najstarijih zanimanja stanovnika Apatina, kao i drugih podunavskih naselja, bio je lov i ribolov. Zahvaljujući izuzetnom obilju ribe u podunavskim močvarama, apatinski ribari su vekovima poznati i spominju se u starim srednjovekovnim dokumentima. 1748. godine počinje kolonizacija Nemaca u Apatinu, gde se pre svega naseljavaju zanatlije, među kojima je bilo više profesionalnih ribara sa gornjeg toka Dunava i Rajne. Kao izučeni majstori, ribari sa višegodišnjim isustvom donose savremenije alate i takozvane "velike" ribarske mreže sa kojima postižu tako bogat ulov ribe, o kojem u starom zavičaju nisu mogli ni sanjati.

Gotovo svakog dana na apatinsko pristanište pristizale su grupe ribara u čamcima natovarenim ulovljenom ribom. Ovde se nalazio glavni otkupni centar iz koga su ribom snadbevana obližnja naselja, gradovi i vojne posade. Za tako velike količine ulovljene ribe koja je svaki dan pristizala u Ribarsku centralu, organizovan je otkup i stvorena efikasna trgovačka mreža ne samo za obližnja naselja već i za udaljenija tržišta. Tako je Apatin vremenom izrastao u jedan od najvećih trgovačkih centara na Dunavu za otkup i prodaju sveže, zamrznute i sušene ribe.

U društvenom i javnom životu starog Apatina ribari su imali veoma vidnu ulogu. Kuća svakog ribara bila je obeležena amblemom ceha, sa duborezom ribe na ulaznim vratima. Na Petrovdan svake godine priređivane su ribarske svečanosti koje su trajale tri dana. To su bile najveće svečanosti ovog grada za koje su uvek vršene obimne pripreme. Tih dana su dolazile brojne zvanice i ribari skoro iz cele Bačke i Baranje. Posle svečanog otvaranja i crkvenog obreda, kretale su se velike povorke ribara noseći veću zlatnu ribu, stari simbol bogatog lova. U svečano ukrašenim dvoranama pripremani su najbogatiji riblji specijaliteti. Puna tri dana Apatin je živeo u muzici i pesmi.

Ribarska ulica u Apatinu, osim što u nazivu nosi i čuva bogati deo istorije našeg grada i sama se nalazi blizu Dunava. Ulica je to kojom su mnogi Apatinci prolazili a i danas prolaze, svake nedelje, odlazeći na stadion kraj Dunava da bi gledali najvažniju sporednu stvar na svetu.

U vreme dok je u Apatinu funkcionisao železnički saobraćaj, Ribarskom ulicom se često prolazilo ali da ne bude sve u vezi sa prošlošću, svake godine u letnjem periodu ovom ulicom prolaze mnogobrojni Apatinci na putu ka nekoj od Dunavskih plaža.

Ribarska ulica je svedok istorije Apatina i po još nečemu. Naime u ovoj maloj apatinskoj ulici živeo je do svoje smrti i višegodišnji predsednik opštine Apatin, dr Živorad Smiljanić, čovek koji je neizostavan deo istorije grada ali i opštine Apatin.

Naziv ribarske ulice čuva sećanja na istoriju i tradiciju našeg grada. Prolazeći njome osetite blizinu reke i prirode, a ako ste pri tome pročitali deo teksta o istoriji ribarstva u Apatinu, sigurni smo da možete osetiti i duh toga vremena.

Deo teksta preuzet iz knjiga Tomislava Šimunovića "Apatinski alasi" i Milana Bukvića "Apatin kroz vekove".